Cumhurbaşkanı Tokayev, Orta Asya + Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi’nin ilk Zirvesine katıldı
Kasım-Jomart Tokayev zirvede yaptığı konuşmada, Orta Asya ile Körfez Arap devletleri liderlerinin bir araya gelmesinin özel bir anlam taşıdığını, zamanın gereksinimi olduğunu ve çok yönlü işbirliğini yeni seviyeye ortaklaşa taşıma çabası olduğunu kaydederek diyalog formatında daha sağlam işbirliği için öncelik arzeden alanları şöyle gördüğünü aktardı: “Her şeyden önce, ticari ve ekonomik bağların genişletilmesi. Bölgemiz ile İşbirliği Konseyi ülkeleri arasındaki ticaretin son yıllarda dinamik bir şekilde büyüdüğünü memnuniyetle izliyorum. Ancak rakamlar henüz gerçek potansiyelimizi yansıtmıyor. Karşılıklı ticareti önemli ölçüde artırmak için her türlü imkanımız var. Bunun için karşılıklı ticarette ürün yelpazesini genişletmemiz gerekiyor. Örneğin Kazakistan, en kısa sürede ,Körfez ülkelerine ihracatını 100 üründe yaklaşık 400 milyon dolar kadar artırmaya hazırdır.”
Cumhurbaşkanı Tokayev’e göre ikinci öncelik, yatırım işbirliğinin canlandırılmasıdır. UNCTAD raporuna göre, geçen yıl Orta Asya'ya net yatırım akışı %40 artarak 10 milyar dolara ulaştı ve bunun %60'ı Kazakistan'a düşüyor.
Tokayev, “Kazakistan’ın bağımsızlığını kazanmasından bu yana Körfez ülkeleri Kazakistan ekonomisine yaklaşık 3,6 milyar dolar yatırım yaptı. Kazakistan ve Suudi Arabistan tarafından geçtiğimiz günlerde kurulan İş Konseyi'nin iki ülkenin ticaret ve yatırım potansiyelinden yararlanmak üzere önemli bir platform haline gelmesi hedefleniyor. İşbirliği Konseyi'ne üye tüm ülkelerle benzer işbirliği mekanizmalarını çalıştırmaya hazırız. Partnerlerimizi Astana Uluslararası Finans Merkezi'nin sunduğu imkanlardan aktif olarak faydalanmaya davet ediyoruz” diyerek konuşmasına devam etti.
Transit ve ulaştırma sektörünün geliştirilmesinin önemli olduğunu, şu anda bölge ülkelerinin güzergahları çeşitlendirmek ve çeşitli altyapı ve lojistik projeleri geliştirmek adına aktif adımlar attığını ve Kazakistan’ın Trans-Hazar Uluslararası Taşıma Güzergâhının potansiyelinin genişletilmesine öncelik tanıdığını vurgulayan Cumhurbaşkanı, bu güzergahta kargo akışını sistematik olarak arttırmayı ve 2030 yılına kadar yılda 500.000 konteynere çıkarmayı amaçladıklarını, ayrıca Kazakistan'ın Kuzey-Güney Uluslararası Ulaşım Koridoru'nu geliştirmek için önlemler aldığını söyledi.
Bir diğer öncelikli alanın da, enerji işbirliğinin derinleştirilmesi olduğunu dile getiren Tokayev, “Orta Asya devletlerinin topraklarında 30 milyar tondan fazla kanıtlanmış petrol rezervi ve 20 trilyon metreküpten fazla doğal gaz bulunmakta ve bu göstergeler bölgeyi Arap Yarımadası'ndan sonra petrol ve gaz kaynakları açısından dünyanın en büyük ikinci bölgesi yapmaktadır. OPEC+ Anlaşmasının bir üyesi olarak Kazakistan, Örgüt ülkeleriyle işbirliğini çok takdir ediyor ve çok yönlü işbirliğini derinleştirmeye hazır. Ülkemiz, enerji taşıma güzergâhlarını çeşitlendirmek için aktif olarak çalışmaktadır. Aynı zamanda Kazakistan, modernizasyona ve yeni üretim tesislerinin geliştirilmesine, arama ve üretim alanındaki ileri deneyim ve teknolojilerin uygulanmasının yanı sıra modern bir petrokimya endüstrisinin geliştirilmesine ayrı bir önem vermektedir. Kazakistan, ülkelerinizin büyük enerji şirketleriyle, özellikle "yeşil" enerji alanında yakın işbirliğine hazırdır. ACWA Power Suudi şirketi, Birleşik Arap Emirlikleri’nin Masdar şirketi ve Katarlı şirketlerle yapılan projeler gelecek vadediyor görünüyor. Geçtiğimiz günlerde ŞİÖ üyesi Devlet Başkanları Konseyi toplantısında Kazakistan'da bir Uluslararası Enerji Forumu düzenlemeyi teklif ettim. İşbirliği Konseyi’ne üye ülkelerinin petrol ve gaz ihracatçılarını bu etkinliğe katılmaya davet ediyoruz.” dedi.
Gıda güvenliği konusu üzerinde duran Kazakistan Cumhurbaşkanı, ”Ülkemiz dünyanın en büyük on buğday ve un üreticisinden biridir. Arap partnerlerimizin organik ve helal ürünlerin üretimi, işlenmesi ve belgelendirilmesi konusundaki deneyim ve yeteneklerine ilgi büyüktür. Bu kapsamda standartları, teknik düzenleme ve belgelendirme sistemini uyumlaştırma çalışmalarının devam etmesi gerektiğini düşünüyoruz. İslam Gıda Güvenliği Teşkilatı’nın potansiyelini kullanarak tüm bu çalışmaları etkin bir şekilde uygulayabiliriz. Küresel gıda güvenliğini pekiştirmek amacıyla, bu alandaki işbirliğini genişletmek için tarım bakanlarının düzenli olarak biraraya gelmelerini ve bunun bir sisteme oturtulmasını öneriyorum.” dedi.
Bölgeler arası turizmin gelişimini de önemli bir işbirliği alanı olarak gören Kassym-Jomart Tokayev, “Orta Asya, kullanılması gereken eşsiz turizm kaynaklarına sahiptir. Bu bağlamda, kültür, eğitim, çevre, spor, sağlık ve iş turizminin karşılıklı tanıtımını geliştirmeye hazırız. Hali hazırda Kazakistan Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi'nin tüm ülkeleri için vizesiz rejim uygulamakta ve ayrıca başkentleriyle doğrudan hava ulaşımını kurmuş bulunmaktadır.” diye konuştu.
Orta Asya + Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi Zirvesi sonucu katılımcı devletler Ortak Bildiri imzaladı.