*Tüm veriler 1 Aralık 2023 tarihi itibarıyla geçerlidir.

Yerleşik olmayanlar (yabancı) şirketler tarafından banka hesabı açmanın özellikleri hakkında bilgi

Yabancı tüzel kişilerin, Kazakistan'ın ticari bir bankasında hesap açabilmesi için, kayıtlı ticari kimlik numarasına (BIN) ve başkanının/müdürünün bireysel kimlik numarasına (IIN) sahip olması gerekir. Bu nedenle, Kazakistan Cumhuriyeti Vergi Kanunu'nun 76. maddesinin 7. fıkrasına göre, Kazakistan’da yerli bankalarda hesap açan yerleşik olmayan tüzel kişinin, hesap açmadan önce vergi mükellefi olarak kayıt yaptırması gerekmektedir. Kazakistan Cumhuriyeti'nde ticari faaliyetlerde bulunmak üzere bir şube (temsilci), yan kuruluş veya daimi işyeri tescili kurma amacı olmayan yabancı bir şirketten bahsediyoruz.

Kazakistan Cumhuriyetinde banka hesabı açmak için yurt dışında yerleşik tüzel kişilerin aşağıdaki adımları atması gerekir:

1. Yerleşik olmayan tüzel kişinin başkanına/müdürüne bir IIN (individual identification number) alın. Bunun için kaldığı adresin bulunduğu semtteki vergi dairesine  pasaportun aslının sahibi tarafından şahsen ibraz edilmesi gerekmektedir. 
2.  Yerleşik olmayan bir şirket için bir BIN (business identification number) alın. Bunun için Vergi Kanunu'nun 76. maddesinin 2. fıkrasında belirtilen belgelerin (listesi aşağıda) noter tasdikli kopyaları hazırlanarak bir vergi kayıdının oluşturulması için bankanın bulunduğu semtteki vergi dairesine yazılı başvuru yapılır;

                   • kurucu belgeleri;

                   • kurulduğu ülkedeki devlet kaydının onaylanması (ticaret sicil tasdiknamesi), numarası ile;

                   • kurulduğu veya yerleşik olduğu ülkede mevcut vergi kayıt belgesi veya benzeri belge, vergi mükellefiyet numarası ile

                   • yönetim kurulu veya benzer yönetim organının toplantı tutanakları;

                   • intifa hakkı sahibi hakkında bilgi içeren dokumanlar.

Belgelerin yabancı bir noter tarafından onaylanması durumunda, bu tür belgeler Lahey Sözleşmesine [1] göre tasdik edilmeye (apostil) veya konsolosluk kurumlarınca tasdik edilmeye tabidir. Belgeler Rusya Federasyonu, Ermenistan, Belarus, Kırgızistan, Moldova, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan ve Ukrayna noterleri tarafından tasdik edilirse, Minsk Konvansiyonu [2] uyarınca bu tür belgeler bu ülkelerin topraklarında herhangi bir özel tasdik gerekmeksizin kabul edilir. 

Alınan noter tasdikli ve apostilli/konsolosluk tasdikli belgelerin Kazakça ve Rusçaya tercüme edilmesi gerekmektedir.

Kayıt başvurusunu doldururken, BIN alma amacınızı şöyle belirtin: yerli bankalarda, yabancı bankaların şubelerinde hesap açmak.

BIN almak için başvuruda bulunan tüzel kişinin kaydı, başvuracağı yerli bankanın (veya yabancı bankanın şubesi) bulunduğu semtteki vergi dairesinde yapılmalıdır.

3. Banka için bir belge paketini hazırlamanız gerekiyor. Belge listesi her bankanın iç kurallarına bağlı olarak farklıdır. Banka yöneticisi, şirketin belgelerine ek olarak şirketin faaliyetleri, cirosu, partnerleri vb. ile ilgili çeşitli formları, anketleri doldurmasını ister.

Söz konusu işlem sürelerine gelince, bir banka hesabının açılması, her bankanın kendi iç taleplerine bağlı olarak iki haftadan (IIN, BIN, bankanın iç doğrulama prosedürü dahil) bir aya kadar sürebilir. 

Aşağıda hesap açmak için bankalar tarafindan talep edilen belgelerin listesini örnek olarak ekliyoruz.

Bununla birlikte, BIN almak için vergi dairesine belgeleri sunarken, yerleşik olmayan şirketin Kazakistan'daki yasal adresinin belirtilmesi gerekmektedir. Bu nedenle, yurtdışında yerleşik şirketlerin banka hesabı açabilmek amacıyla yasal adres almak için kira sözleşmesi yapmaları gerekmektedir.

[1] 5 Ekim 1961 tarihli, yabancı resmi belgelerin yasallaştırılması zorunluluğunu ortadan kaldıran Lahey Sözleşmesi. Kazakistan Cumhuriyeti Lahey Sözleşmesine 1999 yılında katılmıştır — 30 Aralık 1999 tarihli Kazakistan Cumhuriyeti Kanunu N 11-II.

[2] 22 Ocak 1993 tarihinde Minsk'te imzalanan Hukuki, Ailesel ve Cezai Konularda Adli Yardım ve Hukuki İlişkilere İlişkin Minsk Sözleşmesi

Tenge ya da yabancı para cinsinden banka hesabı açmak için gereken ana evrak listesi: 

1) Kazakistan Cumhuriyeti'nde yerleşik tüzel kişiler için (şubeler ve temsilcilikler) :

• imza örneklerini ve (varsa) mühür baskısını içeren belge;

• müşteri hesabıyla ilgili banka işlemleri gerçekleştirirken ödeme belgelerini imzalamaya yetkili kişinin kimliğini teyit eden belgenin noter tasdikli bir kopyası;

• tüzüğün ya da ana sözleşmenin (birden fazla kurucu varsa) noter tasdikli bir kopyası

• BIN’i içeren devlet tescil (yeniden tescil) belgesi; (Egov’dan çıkarılır)

• tüzel kişiliği olan kuruluşun kurucularının kimliğini teyit eden belgeler 

• lisans (müşterinin faaliyetleri Kazakistan Cumhuriyeti "İzinler ve Bildirimler Hakkında" Kanunu uyarınca lisanslanmışsa);

• müdürün atanmasına ilişkin Kararın noter tasdikli kopyası;

• tüzel kişi tarafından şube veya temsilcilik yöneticisine verilen vekaletname (diğer tüzel kişiliği olan kuruluşların şubeleri ve temsilcilikleri için).

2)  Kazakistan Cumhuriyeti'nde yerleşik olmayan tüzel kişiler için:

• imza ve mühür (varsa) baskı örneklerini içeren bir belge 

• yerleşik olmayan kişinin vergi mükellefi olarak tesciline ilişkin tescil belgesinin bir kopyası (BIN içerir);

• yerleşik olmayan tüzel kişiliği olan kuruluşu tescil eden kurum hakkında bilgi, kayıt numarası, kayıt tarihi ve yerini içeren, Kazakça’ya veya Rusça’ya çevrilerek onaylanmış ticaret sicilinden bir alıntı veya benzer nitelikteki başka bir belgenin aslı veya noter tasdikli kopyası ve gerekirse yasal tasdikli veya apostilli;

• imza örneklerini ve varsa mühür baskı örneğini içeren belgeye uygun olarak müşterinin banka hesabının kullanımı (banka hesabındaki paranın kullanılması) ile ilgili işlemleri gerçekleştirirken ödeme belgelerini imzalamaya yetkili kişiyi tanımlayan belgenin bir kopyası 

Ayrıca banka hesabı açmak için bir başvuru formu (banka tarafından bir örnek verilecektir), bir müşteri anketi, hesap açmak ve bankacılık hizmetleri için banka ile bir anlaşma doldurmanız ve imzalamanız gerekecektir.