Digital Almaty 2025: Kazakistan Başbakanı'ndan Yapay Zekâ Vurgusu
Kazakistan Başbakanı Oljas Bektenov, "Digital Almaty 2025: Yeni Dönem için Endüstriyel Yapay Zekâ Teknolojileri" temalı uluslararası forumda önemli açıklamalarda bulundu. Forumda, Azerbaycan Başbakanı Ali Asadov, Belarus Başbakanı Roman Golovçenko, Kırgızistan Bakanlar Kurulu Başkanı Adılbek Kasımaliyev, Rusya Başbakanı Mihail Mişustin, Özbekistan Başbakanı Abdulla Aripov ve Ermenistan Başbakan Yardımcısı Mher Grigoryan’ın yanı sıra uluslararası kuruluşlar ve finansal kurum temsilcileri de yer aldı.
Oljas Bektenov, konuşmasında yapay zekâ gelişiminin üç ana faktörünü vurguladı: insan sermayesi, dijital altyapı ve kurumsal temel. Bektenov, dijital teknolojilerin her yıl Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’yı (GSYİH) %2-3 oranında artırabileceğini ifade etti. Bu hedef doğrultusunda, başkent Astana’da bu yıl Alem.ai Uluslararası Yapay Zekâ Merkezi'nin açılacağını duyurdu. Bu merkez, teknoloji şirketlerini, araştırma laboratuvarlarını, eğitim programlarını ve start-up projelerini aynı çatı altında birleştirerek yapay zekâ alanında iş birliği fırsatları sunacak. Bektenov ayrıca Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) ortaklarını, yapay zekâ projelerinde iş birliğine davet etti.
Başbakan Bektenov, yapay zekâ alanında uzman insan kaynağı yetiştirmenin Kazakistan için öncelikli bir hedef olduğunu belirtti. Önümüzdeki beş yıl içinde 1 milyon uzmanın eğitilmesi planlanıyor. Bu kapsamda, yenilikçi yöntemlerle eğitim veren Tomorrow School isimli bir yapay zekâ okulu kuruldu. Fransız eğitimci Nicolas Sadirac ile birlikte açılan okul, eğitim sürecinde oyunlaştırma (gamification) ve "peer-to-peer" gibi yenilikçi yöntemler kullanılarak öğrencilere etkili bir öğrenme deneyimi sunuluyor. Başbakan, Kazakistan’ın bu alandaki deneyimlerini uluslararası platformlarda paylaşmaya açık olduğunu ifade etti.
Yapay zekâ ve inovasyon projelerini desteklemek amacıyla 1 milyar dolarlık bir risk sermayesi fonu kuruldu. Ayrıca, ülkenin yapay zekâ stratejisi doğrultusunda yasal ve kurumsal altyapı geliştiriliyor. Bu kapsamda, Cumhurbaşkanlığı bünyesinde bir Yapay Zekâ Geliştirme Konseyi oluşturulacağı ve ulusal bir stratejinin hayata geçirileceği belirtildi.
Forumda, yapay zekâ teknolojilerinin ekonomik ve toplumsal etkileri tartışılırken, dikkat çeken projeler de tanıtıldı. Codiplay adlı mobil uygulama, 13 ülkede çocuklara bilişim okuryazarlığı kazandırıyor ve toplamda 13 milyon kullanıcıya ulaşıyor. Bunun yanında, aylık 5 milyon aktif kullanıcıya sahip olan Grand Mobile isimli bir oyun ve sanayi tesislerinin verimliliğini artıran AMK X Belka AI çözümü sunuldu. Bu teknoloji, Aktöbe Bakır Şirketi'nde kullanılarak üretim kapasitesini %3 artırmayı ve metal geri kazanım oranını %1 yükseltmeyi başardı.
Forumda yapay zekânın iş gücü piyasasına etkisi, etik sorular, çevresel yük ve teknolojiye eşit erişim gibi kritik konular ele alındı. Kazakistan hükümeti, yenilikçi projeleri desteklemek ve uluslararası iş birliklerine açık olduğunu bir kez daha vurguladı.