Kazakistan bankacılık sektörü: Ekonomiye ve bütçeye katkı

Kazakistan’daki birçok ticari banka ülkenin 300 en büyük vergi mükellefi arasında yer almakla birlikte devlet bütçesine büyük miktarda gelir sağlayan kuruluşlar arasında yer almaktadır.

Yapılan incelemeye göre, 2023 yılında en büyük vergi mükellefi, 230 milyar tengeden fazla vergi ödeyen Kaspi.kz oldu. Kaspi.kz bünyesinde Kazakistan’da faaliyet gösteren 11 bağlı kuruluş bulunmaktadır. İkinci sırada ise 222 milyar tengeden fazla vergi ödeyen Halyk grubu (Halyk Bank ve 110 yan kuruluşu) yer aldı. Bu iki gruba, ülkenin en büyük 12 bankasının ödediği toplam vergilerin %64’ü düşüyor.

Bank CenterCredit ve dört bağlı kuruluşu, toplamda 64,6 milyar tenge vergiyle üçüncü sırada yer aldı. İlk beş arasında ayrıca Otbası Bank (38,4 milyar tenge) ve Eurasian Bank grubu (37,8 milyar tenge) bulunmaktadır.

Yan kuruluşları olmayan bankalar arasında ise Citibank Kazakhstan (Amerikan bankasının iştirak bankası), Bereke Bank ve Altyn Bank (Çin bankasının iştirak bankası) öne çıkmaktadır.

Bankacılık sektörünün aktifleri de artmaya devam etmektedir. Ekim 2024 itibarıyla bankaların toplam aktifleri yıllık %21,4 artışla 58,1 trilyon tengeye ulaşmış, son beş yılda ise 2,2 kat büyümüştür.

Kazakistan’daki ticari bankaların ülkenin GSYİH’sına oranının bir yıl içinde %43,1’den %46,5’ yükseldiği kaydedildi.