Kazakistan’ın süt ürünlerinde ithalat bağımlılığı devam ediyor
Başbakan Yardımcısı Serik Jumangarin Facebook sayfasında yaptığı paylaşımda, bugünlerde süte olan iç talebin %96'sının yerli üretimle karşılandığını ancak süt ürünleri konusunda ülkenin ithalata bağımlılığının devam ettiğini yazdı. 2023 sonu itibarıyla fermente süt ürünlerinde iç talebin %88’i, tereyağında %83,4’ü, peynir ve süzme peynirde %57,6'sı yerli ürünlerle karşılanmaktadır.
Kazakistan'da üretilen sütün %69’u köylülerin evlerinde üretilen süt olup, sadece %22'sının da süt çiftliklerinde üretildiğini belirten Jumangarin, “Temel gıda ürünlerinde ithalata bağımlılık sorununu çözmek için geçen yıl Büyük Proje başlattık. Ülkede kaliteli süt üretimine yönelik projelere %2,5 yıllık faiz ile 10 yıllığına verilen krediler için ilk aşamada toplam 100 milyar tenge tahsis ederek başladık. Bölgelerde 65 mandıranın inşaatı devam ediyor, önümüzdeki yıl 15 mandıra daha inşa edilecektir. Bunlar, özel işletmelerin devletten destek almadan inşa ettikleri mandıralar hariç.” dedi.
Büyük Proje kapsamında 100 milyar tengelik ikinci kredi dilimi ise 2024 yılında sulama, tavuk çiftlikleri, sebze depolama tesisleri, besi hayvancılığı ve paketleme projeleri için kullanılacak. 2026 yılına kadar ülkenin beyaz ette ithalat bağımlılığının %10'a, süt ürünlerinde ithalat payının ise %25'e düşmesi bekleniyor.
“Büyük Proje'ye ek olarak bugün üç finans kuruluşu: Tarım Kredi Kurumu, Kazakistan Kalkınma Bankası ve Halyk Bank, düşük faizle finansman için 447,7 milyar tenge değerinde 96 projeden oluşan bir havuz oluşturdu. Proje sayısı ve finansman miktarı nihai değildir; somut ve önü açık projelerin ortaya çıkmasıyla birlikte artacaktır. Tarım Kredi Kurumu’nun desteğiyle 82,5 milyar tenge değerinde 43 proje, Kazakistan Kalkınma Bankası’nın finansmanıyla 285,4 milyar tenge değerinde 14 proje ve Halyk Bank’ın finansal desteğiyle 79,8 milyar tenge değerinde 39 proje gerçekleşitirlecek. Halyk Bank halihazırda iki proje için finansman musluğunu açtı; dört proje onaylandı; altı proje için daha karar Nisan ayı sonuna kadar verilecek.
Finans kurumları tüm bu projeleri piyasa faiz oranlarıyla finanse etmeye hazır.
Buna ilaveten Tarım Bakanlığı halihazırda tarım sektöründeki öncelikli projeleri eleme kurallarnı hazırlamaktadır. Rekabet gücü, işgücü verimliliği, ihracata odaklılık ve proje büyüklüğüne ilişkin taleplerin yanı sıra yatırımcının ticari itibarı da zorunlu bir kriter olacaktır.