KGIR öncesi Yabancı Yatırımcılar Konseyi'nin 36. Genel Kurulu toplandı
Kazakhstan Global Investment Roundtable KGIR - 2024 öncesinde Astana’da gerçekleşen Yabancı Yatırımcılar Konseyi'nin 36. Genel Kurulu’nda konuşan Cumhurbaşkanı Kasım-Jomart Tokayev, Konseyin yatırım ortamının tartışıldığı kilit bir diyalog platformu olarak önemini vurguladı. Kazakistan'ın dünyanın önde gelen 35 rekabetçi ülkesi arasına girdiğini kaydeden Tokayev, 2029 yılına kadar 150 milyar dolarlık doğrudan yabancı yatırım çekme hedefine ulaşmak için Başbakanlık nezdindeki Yatırım Masası’na geniş yetki verildiğini bildirdi. Mayıs ayında ekonominin liberalleştirilmesine yönelik bir kararname imzaladığını söyleyen Tokayev, yatırımcılara sağlanan koşulları iyileştirmek adına sistemli adımların atıldığını dile getirdi.
Cumhurbaşkanı, Kazakistan son 6 yılda jeolojik keşif alanına 1 milyar dolardan fazla özel yatırım çekildiğini bildirdi. Geçtiğimiz günlerde kabul edilen ve yerel üreticiler için “fırsatlar penceresi” olacak 2029 yılına kadarki Ulusal Altyapı Planı kapsamında toplam bedeli 86 milyar dolarlık 200 yakın büyük altyapı projesinin hayata geçirileceğini söyleyen Tokayev, sanayi büyüme için vasıflı işgücünün önemini belirterek, 2025 yılını Mavi Yaka Meslekler Yılı olarak ilan ettiğini duyurdu.
Yabancı yatırımcıların sermayesi, ileri teknolojileri ve vasıflı işgücüyle enerji sektörüne de katkıda bulunduklarını, son 30 yılda petrol üretiminin üç kat arttığını ve Kazakistan'ın petrol üretiminde beş lider ülke arasına girdiğini belirtti. 2022 yılında Kazakistan’da açılan Orta Asya’nın en büyük polipropilen fabrikasının yıllık kapasitesinin 500 bin ton olduğunu, bu işletmenin iç talebin %60’ını karşıladığını ve ürünlerini Avrupa, Türkiye ve Çin’e ihraç ettiğini dile getirdi. Tokayev ayrıca “temiz enerji” ve nükleer enerjinin öneminin yanı sıra tarımsal sanayi ile ulaştırma ve lojistik sektörlerinin geliştirilmesi gibi önceliklerin de altını çizerek, “Kazakistan'da tarımın geliştirilmesi Orta Asya bölgesinde gıda güvenliğinin sağlanması açısından stratejik bir önceliktir. Ülkemiz, 200 milyon hektarı aşan tarım arazisi bakımından dünyada altıncı sırada yer almaktadır. Son altı yılda sektörel ihracat iki katına çıkarak 5 milyar doları aşmıştır. Tarımsal sanayi kompleksini yüksek teknolojili bir sektöre dönüştürmek için yabancı yatırımcıların katılımıyla 5 milyar dolar değerinde 100'den fazla proje hayata geçirilecektir. Ulaştırma sektörüne gelince, ülke 11 bin kilometrelik eski demiryolunu onarmayı ve 5 bin kilometreden fazla yeni demiryolu inşa etmeyi planlıyor.” dedi.
Trans-Hazar Taşıma Güzergahının gelişmesine de önem verilmekte olup yeni yük terminalleri inşa ederek ve yük gemileri üreterek altyapısının geliştirilmesine yönelik yatırımlara büyük önem verildiği de ifade edildi.
Finans sektöründe işbirliğinin güçlendirilmesi bağlamında Kazakistan’ın Astana Uluslararası Finans Merkezi'nin çalışmalarına ağırlık verdiğini dile getiren Tokayev, AIFC, dünyanın önde gelen finans merkezlerinin en iyi uygulamalarını bir araya getiren bölge için benzersiz bir kurum olduğunu sözlerine ekledi.
Sonuç olarak Cumhurbaşkanı, yatırımcı haklarının korunması ve düzenleyici politikaların geliştirilmesinin yanı sıra projelerin uygulanmasını anında izlemeyi mümkün kılacak bir Ulusal Dijital Yatırım Platformu’nın yıl sonuna kadar kullanıma açılacağına dikkat çekti.