Perakende satış vergisinde ayrıcalıklı vergi rejiminin avantajları

Kazakistan Maliye Bakanlığı Devlet Gelir Komitesi Ayrıcalıklı Vergi Rejimi Yönetimi Müdürü Yerkanat Şınbergen tarafından yapılan açıklamaya göre, perakende satış vergisinde ayrıcalıklı vergi rejimi geriye dönük olarak 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren yeniden uygulamaya konuldu. Daha önce bu düzenleme, 2021-2022 yıllarında covid salgınından en çok etkilenen ekonomik sektörleri desteklemek için geçici bir önlem olarak uygulanmıştı.
Söz konusu vergi rejimi, nihai tüketicinin birey (gerçek kişi) olduğu ticaret ve toplu yemek hizmetleri alanında girişimciliği geliştirmek için uygulanmaktadır.
Bu rejimi uygulayan vergi mükellefleri aşağıdaki avantajlara sahiptir:
- KDV mükellefi olmama hakkı;
- sosyal vergi mükellefi değil;
- farklı bölgelerde faaliyet yürütme hakkına sahiptir;
- ticari faaliyetlerden elde ettikleri gelirden personele yapılan maaş ödemelerini düşebilir.
Perakende satış vergisinde ayrıcalıklı vergi rejimini uygulama şartları:
1) personel sayısı - 200 kişiye kadar;
2) bir takvim yılı içinde elde edilen gelir – MCI’in (Monthly Calculation Index) 600 000 katına kadar (2024 yılında 2,2 milyar tenge);
3) Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti tarafından belirlenen sadece bir veya birkaç alanda faaliyet göstermek.
Kurumlar vergisi ve gelir vergisi oranları:
- Kazakistan Cumhuriyeti'nde ve yurt dışında bir vergi döneminde elde edilen tüm gelirlerin %4’ . Yerel temsili organlar bu oranı yarı yarıya indirme hakkına sahiptir;
- Bu tür masraflar için yapılan kesinti tutarlarının belgelenmesi durumunda gelir üzerinden %8 (elektronik fatura veya alıcının IIN/BIN'ini gösteren bir çek düzenlenerek). Oran indirime tabi değildir.
Perakende satış vergisinde ayrıcalıklı vergi rejimi hangi faaliyetlerde uygulanabilir?
2024 yılı başından itibaren perakende satış vergisine ilişkin ayrıcalıklı vergi rejiminin uygulanmasına izin verilen faaliyetler sayısı 190'dan 364'e çıkarıldı.
Önerilen faaliyetlerin %43,2'si gıda ürünleri (dondurma, meyve suyu, fırıncılık ve unlu şekerleme ürünleri, kahve vb.) ve çeşitli malların (evcil hayvanların yemi, baskı hizmetleri, gazete, fotoğrafçılık ve film ekipmanı, bijuteri ve benzeri ürünler vs.) üretimidir.
Önerilen faaliyetlerin %10'u onarım işleridir (elektrikli jeneratör, jeneratör ve transformatör, elektrikli aydınlatma ekipmanları, spor ve eğlence tekneleri vs.).
Önerilen faaliyetlerin %3,2'si yayıncılıktır (kitap, bilgisayar oyunları, dergi ve süreli yayınlar, gazete vs.).
2024 yılı başından beri uygulanan değişiklikler:
1) Yerel temsili organlar, perakende satış vergisinde ayrıcalıklı vergi rejimine ilişkin oranın indirim kararını en geç cari yılın 30 Mart tarihine kadar verebilir ve bu karar, kabul edildiği yılın 1 Ocak tarihinden itibaren geçerli olacaktır. Bu kanun 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
2) Perakende satış vergisinde ayrıcalıklı vergi rejimini uygularken gelir, basit usule benzer şekilde kümülatif olarak belirlenir (daha önce gerçek usule göre belirlenirdi).
Satıştan (hizmetlerden) elde edilen gelirin vergilendirilmesi, perakende satış vergisinde ayrıcalıklı vergi rejimini uygulayan vergi mükellefinin muhasebesine nasıl yansıdığına bağlıdır:
• ticari mal olarak ise; satıldığında gelir %4 veya %8 oranında gelir vergisi/kurumlar vergisi oranı uygulanarak vergilendirmeye tabidir (alıcının gider kesintisini yapabilmek için giderlerini teyit etmek amacıyla elektronik fatura düzenlemesi durumunda %8) - vergi beyannamesinin 913.00 numaralı formu doldurulur;
• sabit sermaye olarak ise; satışı sonrasında gelir gerçek usule göre vergilendirmeye tabidir - tüzel kişiliği olan kuruluşlar vergi beyannamesinin 100.00 No’lu, bireysel girişimciler ise 220.00 No’lu formunu dolduracaktır.