Tiryaki Agro Astana'da derin tahıl işleme projesine başlıyor

Başbakan Yardımcısı Serik Jumangarin, hükümet toplantısında Kazakistan'da derin tahıl işleme projelerinin gelişimi ve bu alanda faaliyet gösteren yatırımcılarla ilgili durumu değerlendirdi. Primeminister.kz’nin haberine göre, Kazakistan’da tahıl işleme alanında yeni projeler hız kazanıyor.
Hâlihazırda Kazakistan'da tahılın derinlemesine işlenmesi üç büyük tesis tarafından gerçekleştiriliyor:
∙ Jetisu bölgesinde Zharkent Starch Plant LLP (yılda 150 bin ton mısır işliyor),
∙ Almatı bölgesinde AsiaAgroFood LLP (60 bin ton mısırdan nişasta, melas ve nişasta şurupları üretiyor),
∙ Doğu Kazakistan eyaletinde Biooperation LLP (yılda 250 bin ton buğdayı nişasta, glüten, biyoetanol ve hayvan yemine dönüştürüyor).
2023 yılında Kazakistan’da tahıl işleme ürünlerinin üretim ve ihracatında dikkat çekici bir artış yaşandı. Tarım Bakan Yardımcısı Azat Sultanov’un paylaştığı verilere göre:
∙ Mısır nişastası üretimi, 2022 yılında 15,5 bin ton iken, 2023’te 27,7 bin tona çıktı.
∙ Melas üretimi 51,8 bin ton olurken, glüten üretimi 10,1 bin ton olarak gerçekleşti.
Tahıl işleme ürünlerinin ihracatı da önemli ölçüde arttı:
∙ Mısır nişastası ihracatı 2022'de 9,3 bin ton iken, 2023'te 11,5 bin tona yükseldi.
∙ Buğday nişastası ihracatı ise 2023’te 15,7 bin tona ulaştı (2022’de 10,6 bin tondu).
2028 yılına kadar üç yeni derin tahıl işleme projesinin hayata geçirilmesi planlanıyor:
1. Qostanai Grain Industry LLP, Kostanay eyaletinde yıllık 415 bin ton kapasiteli bir tesis kuruyor. 2027'de faaliyete geçmesi planlanan işletmede lizin, glüten, biyoetanol ve karbondioksit üretilecek. Bu tesis, 650 kişilik istihdam sağlayacak.
2. Türkistan eyaletinde Kazkrahmal LLP, yılda 100-150 bin ton mısır işleyerek nişasta ürünleri üretecek. İşletmenin 2026’da devreye alınması ve 500 kişiye istihdam sağlaması hedefleniyor.
3. Türk şirketi Tiryaki Agro ile Katarlı Hassad Food, Astana’da yılda 240 bin ton kapasiteli bir tesis kuruyor. 2026 yılında devreye girmesi planlanan ve 250 kişiye iş olanağı sağlayacak tesiste üretilecek nişasta, glüten ve glikoz-fruktoz şurubunun dünya pazarlarına ihraç edilmesi amaçlanıyor.
Bakan Yardımcısı Sultanov, Kazakistan'daki tahıl üretiminin, mevcut ve planlanan tesislerin kapasitesini karşılayacak seviyede olduğunu ve devletin, derin tahıl işleme projelerine aşağıdaki önemli yatırım destekleri sunduğunu belirtti:
∙ Yatırım sübvansiyonları,
∙ Sabit ve işletme sermayesi için kredi faiz indirimleri,
∙ Vergi teşvikleri.
Devletin gerekli tüm desteği sağlayacağını ifade eden Başbakan Yardımcısı Serik Jumangarin, bu projelerin zamanında tamamlanmasının önemine vurgu yaparak, proje yöneticileriyle aylık toplantılar düzenlenmesi talimatını verdi.