TRADEX 2024: Kazakistan'da ticaret sektörü, 1,54 milyon kişiye istihdam sağlıyor

Kazakistan'da ticaret sektörü, 1,54 milyon kişiye istihdam sağlayarak toplam çalışanların %16,7’sini oluşturuyor. TRADEX 2. Uluslararası Ticaret Forumunda konuşan Ulusal Ekonomi Bakanlığı Kamu Konseyi Başkanı Darmen Sadvakasov, ticaretin ülke GSYİH’sinin %20’sine (23,6 trilyon tenge) katkıda bulunduğunu ve Kazakistan’daki en büyük işveren olduğunu vurguladı. Son 14 yılda ticaret sektöründe 300 binden fazla yeni iş imkânı yaratıldı. Bu büyüme, kırsal kesimden şehir merkezlerine göç ve tarımdan ticarete geçişle açıklanıyor.

Sadvakasov, ülkedeki kayıtlı işletmelerin %35’inin (818 bin) ticaretle ilgili olduğunu belirtti. Ancak sektörün büyüklüğüne rağmen, dış ticaret dengesi son yıllarda gerileme eğiliminde. Bu eğilim devam ederse 2045 yılına kadar ticaret dengesi negatife dönebilir. Ayrıca, Kazakistan’ın ihracatı hâlâ hammaddeye dayalı; hazır ürünlerin payı ise yalnızca 5 milyar dolarla sınırlı kalıyor.

Çin, Kazakistan’ın en önemli ticaret ortaklarından biri olmaya devam ediyor. Çin’in Orta Asya ülkeleriyle toplam ticaret hacmi 90 milyar dolara ulaşırken, bunun yarısı Kazakistan’a ait. Çin Başkonsolosu Jiang Wei, Kazak şirketlerini Çin’in e-ticaret platformlarını kullanarak küresel pazarlara açılmaya teşvik etti.

Litvanya da Kazakistan ile ticaret ilişkilerini güçlendirdi. Litvanya Başkonsolosu Gvidas Keruşauskas, 2023 yılında ticaret hacminin 821 milyon euroya çıktığını, petrol ihracatının %45’e düşerken gübre gibi diğer ürünlerin payının arttığını ifade etti.

Son olarak, Kazakistan, Güneydoğu Asya ülkeleriyle (ASEAN) ekonomik iş birliği kapsamında stratejik bir ortak olarak öne çıkıyor. SMITA Başkanı Megan Su’ya göre, Kazakistan Orta Asya’ya açılan bir kapı olarak bölgesel iş birliğinde önemli bir rol üstleniyor.